Bir o'yin tarixi. Evro-2004 finali. Himoyaviy o'yinni maromiga etkazgan Greciya yoxud Ronalduning ko'z yoshlari

Narzulla Saydullayev
26 mar 2020
Biz o'tgan davr mobaynida terma jamoamizda ishlagan Ektor Kuperning himoyaviy o'yinini tanqid qilib keldik.

Biroq, tarixda pragmatik futbol bilan katta natijalarga, sovrinlarga ega chiqqan terma jamoalar yo'q emas. Italiyaning JCH-2006da aynan himoyaviy futbol ko'rastib yakunda Zidan boshchiligidagi Franciyani finalda mag'lub etgandi. Bugun fikr yuritmoqchi bo'lgan terma jamoa Greciya ham Evro-2004dagi barcha o'yinlarda mudofaaga etibor qaratgan holda yakunda chempionlikni nishonlagandi.

Aniqrog'i, kuchli taktik himoya evaziga kuchli raqiblarni turnirdan chiqarib yuborgan. Umuman olganda yunonlar yirik rasmiy musobaqalarga favorit yoki etakchi jamoa sifatida qatnashmaydi, biroq o'zgacha sensaciya va kutilmagan natijalar tuhfa etadi. Portugaliyadagi musobaqada ham ko'p terma jamoalar Otto Rexagel shogirdlariga bepisand qarashadi. Bu esa o'z navbatida ularning zarariga ishlaydi. Turnirni “A” guruhida boshlgan greklarni nazariy jihatdan keyingi bosqich yo'llanmasiga ega chiqishlariga imkoniyat kam edi. Chunki, kvartetdan mezbon Portugaliya, Ispaniya va Rossiya joy olgandi. Yakunda kamtarin Greciya terma jamoasi omad va tasodif sabab guruhdan chiqib oladi. Sababi Ispaniya bilan ochkolar va to'plar nisbati teng kelib qolgandi. Greciyada 4:4, ispaniyada 2:2 to'plar nisbati yuzaga kelgandi. Qoidalarga ko'ra ko'proq gol urgan terma jamoa yani Greciya yo'llanmani qo'lga kiritadi.



Ularda o'ziga xos ishonch va kuch paydo bo'lgandi. Chorak finalda Greciyaga yulduzli tarkibga ega, Zidan etakchiligidagi Franciya taslim etiladi. Yunonlar o'z annalariga sodiq qolgan holda raqibga himoyaviy futbol taklif qiladi. O'yinda Angelos Xaristeas kiritgan yagona gol yarim final eshiklarini ochadi. Mazkur bosqichda musobaqani ko'tarinki ruhda o'tkazayotgan Chexiya terma jamoasi raqib bo'ladi. Chexiyaliklar tarkibida malum va mashhur Pavel Nedved, to'purar Milan Barosh va boshqa yaxshi saviyadagi futbolchilar harakat qilardi. Yarim finalda ham o'tgan uchrashuvdagidek scenariy takrorlanadi. Greciya 105-daqiqada Troyanos Dellas tomonidan urilgan gol g'alaba keltiradi.

Finalda esa kutilganidek Luish Felippe Skolari murabbiylik qilayotgan, tarkibi Greciyanikiga qaraganda maxoratli va yulduzli ijrochilar Figu, Deku, Pauleta, Karvalolarga ega Portugaliya kutardi. Bosh murabbiy braziliyalik Skolari ikki yil oldin Braziliyani jahon chempioni qilgandi. Bu safar ham Portugaliya bilan shohsupaga ko'tarilishga va jamoani qitada tengsiz qilishga juda yaqin kelgandi.

Ammo, raqib Greciyadan bu paytga kelib har qanday natija kutsa bo'lardi. Ikki finalchi Evropa chempionati guruh bosqichi birinchi turida uchrashgandi. Unda esa greciyaliklar kichik 2:1 hisobida g'alabani o'ziniki qilgandi. Final Lissabondagi “Da Luj” arenasida o'tkaziladi. Portugaliya uchrashuvni o'z uslubida hujumkor ruhda boshlaydi. Qanotlardan Deku va Ronalduning yurishlari ancha havfli tus oladi. Bunga javoban yunonlar hujum bilan javob qaytaradi. Darvozabon bilan birga-bir vaziyatga chiqib borgan Xaristeasga himoyachilar halaqit berib qolishadi. Ikkinchi bo'limning 57-daqiqasida Greciya uchrashuvdagi ilk burchak zarbasini ishlaydi. O'ng burchakdan uzatilgan to'pni musobaqa davomida muhim gollarni kiritgan Angelos Xaristeas boshi bilan Rikardu qo'riqlayotgan darvozani ishg'ol qiladi.

Butun turnirda tartibli futbol ko'rsatishga uringan Greciya shu tariqa Evropa chempionligiga ega chiqadi. Butun dunyo nigohi ularga qaratilgandi. Chunki, o'sha chempionatda Greciya kuchli taktik himoyaviy o'yin hisobiga barchadan ustun kelgandi. Skolari bellashuvdan keyingi matbuot anjumanida juda qisqa gapirgandi. “Ular o'zi yaratgan yagona vaziyatdan gol urdi. Bizda vaziyatlar ko'p bo'ldi, ammo gol urolmadik”. Darhaqiqat, germaniyalik mutaxassis Otto Rexagel jamoani uch yil davomida musobaqaga tayyorlagandi. Buni uning o'zi ham takidlagan. “Bugun uch yil davomida qilgan mexnatlarimiz samarasini ko'rdingiz. Hozir savollaringizga javob bera olmayman. Chunki, yigitlarni kirib g'alaba bilan qutlashim lozim”. Murabbiy ushbu jamoani 2010 yilga qadar boshqardi va istefoga chiqarildi.


Evro–2004. Final
Portugaliya – Greciya 0:1
04.07.2004. Lissabon(Portugaliya). “Da Luj” stadioni. 62 865 tomoshabin
Bosh hakam
: Markus Merak(Germaniya)

Gol: Angelos Xaristeas (57).

Portugaliya: Rikardu, Migel (Paulu Ferreyra, 43), Jorje Andrade, Rikardu Karvalo, Nunu Valente, Koshtinya (Ruy Koshta, 61), Manishe, Krishtianu Ronaldu, Deku, Figu, Pauleta (Nunu Gomesh, 74).
Bosh murabbiy: Luish Felippe Skolari (Braziliya)

Greciya: Nikopolidis, Seytaridis, Kapsis, Dellas, Fissas, Kacuranis, Zagorakis, Basinas, Yannakopulos (Venetidis, 76), Vrizas (Papadopulos, 81), Xaristeas
Bosh murabbiy: Otto Rexagel (Germaniya)




Abdulaziz Iskandarov tayyorladi


Narzulla SaydullayevMaqola muallifi
Muqova: championat.asia

Izohlar

R. Marquez II
26 mar 2020
Энди кеч. Балки энди тушиниб бошлаймиз нимага футбол химоядан бошланади деган гапларни.
Zakon
26 mar 2020
Хозирги кундаги Португалия аввалгисидан 10 баробар кучлирок.
КХЛ
26 mar 2020
Евро 92 ни куйилар.Унда хам хеч ким кутмаган хаттоки саралашданам утолмаган Дания чемпион булганмиди? Югославияни урнига катнашиб.
bbb
26 mar 2020
Буюк соткин (Фигу)ни расвосини тортган эканда мухлис
Baksa10
26 mar 2020
Антониос Никополидис, Троянос Деллас, Теодорис Загоракис, Анголос Харистеас, Юркос Сейторидис... исмларини ёдлаб олгандим... Эх уша дамлар...
Mirjalol Ismoilov
26 mar 2020
Kuperni taktikasi xaqiqatdan yaxshi lekin bizning terma jamoamizga mos emas. Pragmatik futbol uchun eng asosiy 2 ta narsa bor. Birinchisi jismoniy tayyorgarlik juda yuqori bo‘lishi kerak. Pragmatik futbol bu to‘pni raqibga berib, to‘psiz o‘ynash degani. To‘psiz o‘ynagan jamoa 2 barobar kuch yo‘qotadi. Bizning jamoamiz esa maydonda 70-daqiqadan keyin yurib o‘ynashni boshlavoradi ana undan keyin natija yo‘q. Ikkinchisi baquvvat va bo‘ydor ximoyachi va tayanch yarim himoyachilar. Bizning o‘yinchilarning kuchli tarafi bu emas. O‘zbekiston terma jamoasi bilan bu taktika ish bermaydi.
Mirjalol Ismoilov
26 mar 2020
Kuchli murabbiylar jamoani o‘z uslubiga taktikasiga moslashtirmaydi. Balki futbolchilar va ularning kuchli taraflariga va xar bir o‘yinda raqibga moslab taktika qiladi. Bizning jamoamiz yarim ximoya, qanot vingerlari va xujum chizig‘i kuchli nisbatan ximoyadan ko‘ra. Va o‘yinni o‘sha kuchli chiziqlarda olib borish kerak. O‘yinni ximoyadan boshlash biz uchun emas. Bizning ximoyachilarmiz bu narsa tayyor xam emas. Ko‘rdik Ummon bilan o‘yinda ximoyaviy o‘yinni zo‘rga 2:1 qildik o‘sha o‘yinda ana ximoyaviy o‘yinni foydasi. Abramov jamoasi vaqtida xujumkor o‘ynab Yaponiyani Tokioda, Eronni Ozodi stadionida yutgandi. Biz o‘zimizga yarashgan ishni qilaylik. Gretsiya bu shunchaki omad va kuchli motivatsiya ortidan bu g‘alabani qo‘lga kiritgan. Undan birpr marta Gretsiya tuzukroq natija qilganini eslolmayman. Italiyachi u davrdagi Italiya xaqiqatda kuchli edi. Cannavaro, Materazzi, Ambrozini, Maldini ximoyada Buffon darvozada edi. Bunday darajadagi o‘yinchilarsiz pragmatik futbol natijasi 0 ga teng bo‘ladi