Bitta xatoni uch marotaba qilish mumkinmi? Mumkin, agar Siz O'zbekistonda qaror chiqarsangiz.

2018 yil Server Jeparov faoliyatini yakunladi va unga 2006 yillar terma jamoasini berishdi.
2021 yil Anvar G'ofurov faoliyatini yakunladi unga 2010 yillar terma jamoasini berishdi.

Ikkisi ham uzoqqa bormadi, chunki ikkisi ham endi futbol o'ynashni tugatgan va bo'lib ham bu yoshdagi futbolchilarni umuman bilishmasdi. Jeparov o'zi uchun to'g'ri qarorga keldi. Mana 2 yildirki, o'qish va izlanish bilan band. Albatta bu yaxshi. Aslida O'FA bu ish bilan shug'ullanishi kerak. Bugun associaciya qoshidagi talim tizimi juda oqsayapti. Istedodlarni yiqqan holda ular uchun chet elda amaliyotlarni tashkil qilish kerak. Jeparov, G'ofurov va Bikmaev kabilar zo'r murabbiy bo'lishni istasalar, mana shundaylar uchun saralangan loyihalarni yo'lga qo'yish kerak va ularni quyi pog'onadan ko'tarib borish lozim. Agar kim o'zini klubda ko'rayotgan bo'lsa, marhamat, shu ishni o'sha klub rahbarlari bo'yniga olsin, chunki mutaxassis avvalo ular uchun kerak. 2006 yillarning baxtiga Jamoliddin Rahmatullaev qiyin vaziyatda terma jamoani olgan holda mundialga olib chiqa oldi. Bunga asosiy sabab u 2005 yillarni o'ynatish chog'ida ko'p marotaba 2006 larga qarshi o'ynagan va o'zining U18 tarkibida "Bunyodkor"ning 2006 yilda tug'ilgan etakchi futbolchilarini o'ynatgan. Demoqchi bo'lganim, u bu terma jamoaga azo futbolchilarni yaxshi bilardi.

2010 yillarga kelsak G'ofurov terma jamoadan ketishni o'zi ixtiyor qildimi yoki "Bunyodkor"dan taklif o'sha payt tushdimi, buni aniq bilmadim, xullas u ketdi. Ammo 2 yillik vaqt ham u bilan birga ketdi. Keyin bu terma jamoaga 2010 yillar bilan umuman ishlamagan murabbiy, Ayder Kurbaev bosh murabbiy etib tayinlandi. Bu murabbiy 2010 yillarni bilmasada, ammo u "detskiy" futboldan chiqqanligi, uning plyusi. U shu kungacha 2008 yilda tavallud topgan TFA jamoasi bilan ishlab kelgan. Ammo uning ham bitta xatosi bor, u ham o'z oldiga 2010 yillarni yaxshi biladigan murabbiylardan hech kimni olmadi. O'zining saviyasiga kelsam, yaxshi murabbiy, ammo unga ham shu yoshni yaxshi biladigan murabbiylardan birini qo'yish kerak. Sababi, kelasi yili Toshkent qabul qiladigan o'smirlar o'rtasidagi Osiyo o'yinlarida aynan shu terma jamoamiz Vatan sharafini himoya qiladilar.

Endi maqsadga o'taman, O'tgan mavsum futbolni tugatgan Marat Bikmaevni kecha terma jamoaga bosh murabbiy bo'lishi haqida eshitdim. O'FA Kubogida ham uni ko'rdim. Marat bu postga qo'yiladigan murabbiy emas. U futbolchilik faoliyatini tugatganidan keyin Sadriddin Abdullaevga yordamchilik qildi. Unda ham mavsum o'rtalariga kelib. Xabaringiz bor, mavsum boshini Bikmaev "Lokomotiv" menedjeri vazifasida boshlagandi. 21 yoshli futbolchilarni mashq qildirish bilan, 13 yoshli futbolchilarni tayyorlash o'rtasida oy bilan quyosh o'rtasichalik masofa mavjud. Undan keyin bolalar futboli bu nozik masala, unda hamma detallar inobatga olinmayapti. Shuning uchun ham kattalar terma jamoasiga na bitta tuzuk hujumchi chiqmayapti, na bitta tuzuk pleymeyker.

Bu qarorni kim qabul qildi, Usmon Toshevmi yoki yangi texnik direktor bilmayman. Ammo ochiqchasiga xato qaror. Bikmaev meni yomon ko'rsa ko'raversin, kimdir erkin fikrini bayon qilishi kerak. Yaqinda "Lokomotiv" rahbari To'labek Akramov bilan ko'rishganimda, shunday gap so'zlar borligi, Bikmaevning kelajagi yo'lida bu ishdan qaytarishi kerakligini aytdim. Chunki bu ishni undan avvalgilari ham qila olmadi, bundan keyingilari ham qila olmaydi. Hali faoliyatini tugatib biron marotaba hech qaysi jamoani bosh murabbiyi bo'lmagan kishiga, O'zbekiston terma jamoasini topshirib qo'yish, juda katta xato bo'ladi.

Yangi velosiped ixtiro qilish kerak emas. Ana tajribali murabbiylarga imkon berilsin yoki Yaponiya amaliyoti qo'llanilsin. Yaponlarda 15 yoshgacha muqim terma jamoa bo'lmaydi. Mamlakatdagi 1000 ga yaqin 13-14 yoshli futbolchilar saralab olinadi va ulardan 100 nafari yana ajratiladi. Keyin ular 4 ga bo'linadi va har biri kichik terma jamoa sifatida navbati bilan yig'in o'tkazadi. Yakunda ular ichida 30 nafari ajrab qoladi va 2 yil davomida aniq bitta murabbiy va selekcionerlar bilan ishlangan jamoa 15 yoshida tayinlanadigan bosh murabbiyga topshiriladi. Aksar holatlarda murabbiy, avvalgi murabbiylar ichidan biri bo'ladi.

Bizning xato esa 13-14 yoshdan terma jamoa negizini tashkil qilib olishimizda. Shuning uchun "Surxon"dagi Haydarov va Jumaev kabi futbolchilarni yoshligidan payqamaymiz, Xuddi ular osmondan tushgan bolalar.

Toshev Afg'oniston terma jamoasi bosh murabbiyi sifatida elon qilindi. Endi kim terma jamoalar bilan ishlaydi va bo'lib o'tgan xatolarni to'g'irlaydi bilmadim, ammo yangi direktor oldida juda katta mashaqqatli ish turibdi. Aslini olganda bu bo'limni ikkiga bo'lish kerak. O'smirlar va kattalar futboli. O'smirni tushungani kattani, kattani tushungani o'smirlarni tushunmaydigan mutaxassislar bilan hech qaerga bormaymiz. Bizning vazifamiz kichik JCHlar emas, yakunda kattalar uchun futbolchilarni tarbiyalash bo'lishi kerak. Qatar bilan bo'lib o'tgan o'yin mana shunday xatolarni yillar davomida takrorlayapmiz. Hujumchimiz jarohat olsa, murabbiy, rahbariyat, muxlislar "panikaga" tushamiz. Superligamizda bitta o'zbekistonlik yo'q-ki 10tadan ko'p gol urgan. Aslida muammoning ildizi tubda!

Agar qaysidir futbolchi faoliyatini tugatayotgan bo'lsa va unga ish topib berish kerak bo'lsa, tizimni avvalo yaxshilab o'rgatib olinglar. Uni avval murabbiy sifatida tayyorlanglar va keyin muhim vazifani topshiring. Bu fikrni 4 yil o'tib, hamma ish orqaga ketib bo'lgandan keyin yozgandan ko'ra, o'sha ishni oldini olib yozishni maqul ko'rdim.

2011 yillar terma jamoasiga munosib nomzodlar etarlicha aslida.

Bitta xatoni uchinchi marotaba takrorlayotgan O'FA!