Сўнгги бир неча йил давомида Россияда яшаб, "Амкал" жамоасида ўйнаган. Аммо қийин вазият туфайли яқинда Ўзбекистонга қайтди. Championat.asia Олег билан суҳбатлашди.

- Тошкентга қандай келиб қолдингиз?

- Россияда ҳозир вазият осон эмас, шунинг учун биз ҳозирча оиламиз билан Тошкентга кўчиб ўтишга қарор қилдик. Бу tрда кўплаб дўстлар ва қариндошлар бор. Бир муддат шу ерда қолишга қарор қилдик. Бутунлай кўчиб келдик деб айта олмайман, аммо ҳозирча мини-таътил пайдо бўлди.

- Кўчиб ўтишга қарор қилиш қийин бўлганми?

- Ҳа, бу осон эмас, чунки мен Москвада тўрт йил яшадим. Ҳаёт тарзи, иш, жамоа бор эди. Бу даврда оила пайдо бўлди. Ҳар ҳолда, оила аъзоларининг умумий қарори эди.

- Дарҳол оилангиз билан келдингизми?

- Аввалига ёлғиз келдим, чунки фарзандимнинг паспорти йўқ эди. Тез орада у тўрт ойлик бўлади. Биз барча керакли ҳужжатларни тайёрладик ва бутун оила Тошкентга учиб келди. Шундай бўлдики, ўша пайтда онам Москвада бизникига ташриф буюрган эди.

- Москвада қайси нарсаларни соғинасиз?

- Хўш, бу ерда кофе билан яшаш жуда қийин. Москвада ҳар қадамда бориш учун қаҳва сотиб олишингиз мумкин. Хўш, бу арзимас нарсалар, сиз ҳамма нарсага кўникишингиз мумкин. Аммо бу ерда плюслар бор - яна Россияда мен соғинган таом. Бу ерга келганимга қарамай, тўрт йил Тошкентда яшамадим. Шунинг учун сизга керак бўлган ҳамма нарса мавжуд. Ҳатто Россияда бўлмаган нарсалар ҳам бор.

- Келинг, “Амкал”га ўтамиз. Сиз каби жамоа футболчиларидан қайси бири Москвани тарк этди?

- Номларни очиқ айта олмайман, бу нотўғри бўлади. Ҳамма ҳам Россияни тарк этганини айтишни хоҳламади. Мен эса буни ошкор қилган кам сонли шахслардан бириман. Аммо кетганларнинг баъзилари аллақачон қайтишганидан хабарим бор. Улар ҳозирда Москвада. Нима бўлганда ҳам Медиалигадаги ўйинлар ким етишмаётганини кўрсатади деб ўйлайман. Медиа-футболни кузатувчилар аллақачон пайқашган. Кетганимни айтсам-да, ўйинларда кўринмасам ҳам, баъзилар ҳалигача сўрашади, қаерда эканлигим билан қизиқишади.

- Исмларини айтмасангиз, сиздан бошқа қанча одам қолганини айта оласизми?

- Тахминан беш киши. Фақат турнирга кетган йигитлар бор эди, кимдир ишлашга кетган. Аммо, айтганимдек, кўпчилик қайтиб келди. Баъзи қийинчиликлар туфайли ҳамма ҳам кетмади.

- “Амкал”даги ҳамкорларингиз кетишингизни қандай қабул қилишди? Жамоа ичидаги муносабатлар ўзгарганми?

- Жамоада ҳаммаси яхши. Аслида ҳамма буни одатдагидек қабул қилди. Биринчи навбатда, албатта, Германга ёздим (Попков – “Амкал” раҳбари). У шундай деди: “Мен барибир сизни жамоага қайтишингизни кутаман. Тез орада қайтиб келасиз деган умиддаман." Йигитлар ҳам ҳамма нарсани тушунишади, нима учун бундай бўлди, нима учун кетишга мажбур бўлди.

- Сиз "Амкал" таркибида жуда кўп ўйнагансиз. Қайси учрашув ёки воқеани кўпроқ эслайсиз?

- Эсда қоларли ўйинлар кўп бўлди. Шунчаки, “Амкал”да доимо янги нарса содир бўлади. Масалан, ЖЧ-2018 стадионларида ўйинлар бошланди - гарчи мен профессионал тарзда ўйнаган бўлсам ҳам, бундай стадионларда ҳеч қачон ўйнамаганман. Ҳамма профессионал спортчилар ҳам, қайсидир мамлакатда ҳам жаҳон чемпионати стадионида ўйнашни уддасидан чиқа олмайди. Биз эса бундай стадионларга кетма-кет бир неча бор саёҳат қилдик.

Бундан ташқари, ҳар бир саёҳат мени ҳайратда қолдиришдан тўхтамайди. Москвада одамлар футболдан тўйган, вилоятлардагидан фарқли равишда “Амкал”га боришади. У ерда мухлислар доим келишади ва ўйинлардан кейин кутишга тайёр: биз барча трибуналарни айланиб чиқамиз, суратга тушамиз. Аммо мен ҳали ҳам бунга кўника олмаяпман, чунки мен бунинг учун ҳеч қандай махсус иш қилмаганга ўхшайман. Балки бошқа “Амкал” футболчилари бунга кўникиб қолгандир, лекин мен ундай эмасман. Бу ерда, Ўзбекистонда профессионал тарзда ўйнаганимда, мухлислар ҳам бор эди, лекин унчалик кўп эмас эди. Бу, биринчи навбатда, Тошкент клубларига тегишли. Андижон, Фарғона ва бошқа шаҳарларда мухлислар кўпроқ, стадион деярли ҳар доим тўла.

Хуллас, охирги пайтларда “Амкал” кучли рақиблар топишга ҳаракат қилмоқда. Бу борада “Динамо” жамоаси билан ўйин мени жуда ҳайратда қолдирди. Яқин вақтгача “Динамо” барча кучли футболчиларни қўйиб юборишига ишонмасдик. Аммо трибуналар остидаги хонада биз қаршимизда Захарян, Смолов ва бошқаларни кўрганимизда, шундан кейингина биз база билан ўйнаганимизга ишондик. Ва биз Динамога ҳурмат кўрсатишимиз керак: йигитлар 100% ўйнамаган бўлиши мумкин, аммо улар аниқ рақамга хизмат қилмади ва жиддий ўйнади.

- "Амкал"да бирга ўйнашга мажбур бўлган энг яхши 3 ёки 5 та футболчи ва ўз ўйинлари билан сизни ҳайратда қолдирган бир хил сондаги рақибларни айта оласизми?

- Агар жамоамиздан олсангиз, эҳтимол, Вася Мавринани номлайман. Мен унинг кучли ҳаваскор жамоаларда ўйнашини билардим, лекин унинг ўйинини кўрмадим. У бизга келиб, у билан бирга машғулот олиб, ўйнагач, бу ҳақиқатан ҳам юқори савияли футболчи эканлигини англадим. Менимча, ҳар қандай профессионал лигада - ҳеч бўлмаганда Россиядаги ФНЛ ёки Ўзбекистон Суперлигасини олинг - у бемалол ўйнаган бўларди. Унинг асосий камчилиги унинг характеридир. Шунинг учун, эҳтимол, у профессионал даражада ўйнамаган.

Дарвозабонимиз Федя Масловнинг ўйини ҳам ҳайратланарли. Бир пайтгача мен унинг футбол ўтмиши борлигини ҳам билмасдим. Машғулотлардан, майдондаги барча ҳаракатларидан у футбол ўйнамагандек туюларди. Маълум бўлишича, унинг ҳали ҳам футбол мактаби бор. Унинг футболга енгил қараши ҳайратланарли. У ўз устида унчалик ишламайди, гарчи у жамоанинг деярли барча машғулотларида қатнашса-да, лекин ўйинларда кўп ишлайди. Федя керакли сейвларни амалга оширади, жамоани қутқаради.

Учинчи ўйинчини номлаш қийин, чунки ҳамма бир хил даражадаги плюс ёки минус, шунинг учун мен рақибларни номлайман. Яқинда бизда МКС кубоги бўлди, биз «2DROTS» жамоасига қарши ўйнадик. Уларда ҳужумчи Кутуз бор. Унга қарши ўйнаш жуда қийин бўлди деб айтмайман, лекин у гол уриш инстинктига эга. У ҳам профессионал тарзда ўйнади. У тез бўлмаслиги мумкин, лекин позицияни танлаш ва унинг очилиш усули эътиборга лойиқдир. Ярим ҳимояда эса сардори Эдамс бор, у ҳам профессионал академиялардан ўтган. Ажабланарлиси шундаки, у ҳам таркиб ярата олади, ҳам юқори савияда ўйнай олади.

- Медиалигадаги янги жамоалар – масалан, “GOATS” ва “10” ФК ҳақида қандай фикрдасиз?

- Афсуски, кўп ўйин ўтказа олмадик. Лекин мен ҳаммани кузатиб бораман, ҳамма жойда яхши таркиблар бор, фақат кимдир кўпроқ ўйнайди, кимдир камроқ. Ҳар бир жамоанинг ўз етакчилари, яхши савияли футболчилари бор. Ўйлайманки, ҳамма аста-секин очилади, контент яратади. Балки сиз “Рубин” медиа жамоаси футболчиси пенальтини қандай амалга оширганини ва орқадан зарба берганини кўргандирсиз. Буни ҳар куни кўрганингиз ҳам эмас. Бу нафақат футбол кўрсатиш, балки шоу қилиш ҳам муҳим.

- Яқинда Медиалигада тўқ сариқ карталари, тоза вақт ва ҳоказолар билан тажрибалар ўтказилди. Бу ҳақда қандай фикрдасиз ва амкаллик ўртоқларингиз нима дейишади?

- Айтишимиз мумкинки, лагер тахминан 50 га 50 га бўлинган. Кимдир ёқлади, кимдир қарши. Менга ташқаридан гапириш қийин, чунки мен ҳаммасини ўзим учун ҳис қилмаганман. Лекин биламан, кўпчиликда ўйин вақти 25 дақиқалик бўлса, бу аниқ вақт етарли эмасдек. Яна МФЛда турли ўйинлар бор: қаердадир ВАР узоқ вақт давомида кўрилади ва ўйин вақти етарли эмас. Эҳтимол, бу дақиқаларда соф вақтни қўллаш мумкин эди. Агар сиз тўхтовсиз ўйнасангиз, 25 дақиқа етарли эмас.

Тўқ сариқ карточка ҳақида: Ўйлайманки, Медиа лигада тажриба сифатида синаб кўриш керак, чунки ҳакам қизил карточка кўрсатишдан қўрқадиган қоидабузарликлар кўп бўлади. Эҳтимол, тўқ сариқ картаси ва ўйинчини майдондан вақтинча олиб ташлаш бунга ёрдам беради. Аммо биринчи даврада бу тажриба ўз самарасини берди, “ Watch TV ” жамоаси сўнгги дақиқаларда 2:3 ҳисобида ютқазаётгандек бўлиб, бонусли тўп билан гол урди ва олдинга чиқиб олди. Ўйлайманки, бундай нарсалар тез орада профессионал футболда қўлланилмайди, лекин буни ўртоқлик учрашувларида синаб кўриш мумкин. Билишимча, ФИФА бундай янгиликларни муҳокама қилмоқда.

- Сизнингча, Амкал ва медиа футбол феномени нима?

- Дунё ўзгармоқда, ҳозир интернет ва YouTube вақти. Одамлар камроқ телевизор кўришади. Менимча, ҳозир ҳар бир оиланинг уйида телевизор йўқ. Футболга қизиқувчилар эса YouTube футбол контентига кириб қолишади.

“Амкал” 2018 йилда пайдо бўлган, кейин у асосан футбол қийинчиликлари даври эди ва энди у рақобатбардош футболга айланди. Герман буни яратганида, эҳтимол, у бундай нарса содир бўлишини кутмаган бўлса керак: футбол бўйича Россия кубогида иштирок этадиган жамоа яратади.

Гап шундаки, жамоа томошабин учун очиқ. Ёш йигит YouTubе ни очиб, ўйинчининг ҳис-туйғуларини, ҳаётда ўзини қандай тутишини кўради. Футбол ўйнашни бошлаганимда Лондоннинг "Арсенал" жамоасини қўллаб-қувватлаганман. Агар ўшанда "Арсенал" футболчилари ўз саёҳатларидан влогларни суратга олишса ва мен Тьерри Анрининг жамоадошлари билан ҳазиллашаётганини кўрган бўлсам, бу жамоани янада яхши кўрган бўлардим. Ҳозир профессионал футболга мана шу – очиқлик етишмайди. Бу АҚШда, НБА, МЛС ёки НХЛ каби лигаларда кўпроқ ёки камроқ ривожланган. У ерда футболчиларга матбуот билан қандай мулоқот қилиш кераклиги ўргатилад. МДҲ мамлакатларида биз ҳали бунга етиб келганимиз йўқ.

- Сизнингча, Тошкентда ҳам шунга ўхшаш нарсани яратиш мумкинми?

- Нега мумкин эмас, лекин молиявий инвесторлар керак. Россияда бу букмекерлар ҳисобидан амалга оширади. Билишимча, Ўзбекистонда бу нарса тақиқланган. Барча медиа жамоалар ва кўплаб профессионал клублар букмекерлардан оладиган пул эвазига кун кечирадилар.

Нега ҳукумат бу ерда рухсат бермаяпти, билмайман. Балки менталитет туфайли, чунки кўпчилик бу соҳа қандай ишлашини тушунмайди. Европада одамлар узоқ вақтдан бери спортга пул тикиш, пул ишлаш эмас, балки ўйин-кулги эканлигини билишади. Мен тикиш орқали кўп пул ишлай оладиган одамни билмайман. Аммо шу билан бирга, бу баъзи казиноларда бўлгани каби фирибгарлик эмас. Бу ердагилар бунга кўп пул сарфлашидан қўрқишса керак.

Букмекерлар ҳозирда спортни фаол тарғиб қилмоқда. Медиалига клублари тикиш компаниялари пулига кун кечиради ва бу жуда катта пул. Нимадир футболчиларнинг маошига, нимадир жиҳозларга, майдонлар ижарасига ва бошқа нарсаларга кетади. Ҳатто Россияда ҳам профессионал клублар букмекерлик компания ("Пари НН") шарафига ўз номини ўзгартирмоқда.

Агар бу йўналишда бироз имтиёзлар бўлганида, кўплаб букмекерлар, менимча, Ўзбекистон жамоаларига ҳомийлик қилишга рози бўларди. Чунки ҳозир деярли барча клубларни бюджет пуллари – заводлар, ҳокимликлар қўллаб-қувватласа керак. Бу клублар учун бутунлай бошқача бюджетлар бўлар эди, янги инфратузилма объектлари - базалар, стадионлар пайдо бўларди. Чемпионат савияси ҳам кўтарилади. Тажрибали легионерлар ташриф буюради.

- Ҳозир нима қиляпсиз? Сиз футбол ўйнайсизми?

- Савия тушиб кетмаслиги учун ҳаракат қиляпман. Бу ерда яна қанча қолишимни билмайман. Россияда мен ҳам болаларга мураббийлик қилганман, лекин ўзимни ҳали мураббий сифатида кўрмаяпман. Мен у ерда машғулот ўтказдим, чунки мен нимагадир яшашим керак эди. Медиа-футбол одамлар ўйлаганчалик кўп пул тўламайди – деярли ҳамманинг бошқа иши бор.

Менга мураббий сифатида ишлашни ҳам таклиф қилишди, лекин мен ўйнашни ва балки профессионал футболга қайтишни хоҳлайман.

- Демак, профессионал футболга қайтиш режаларингиз борми?

- Ҳа. Анчадан бери профессионал даражада ўйнамаган бўлсам-да, ўзимдаги футболга бўлган ташналикни "ўлдириш"га улгурмадим. Барибир, ёшга қарамай, баъзи амбициялар мавжуд. Қолаверса, Россия кубогида профессионал футболчиларга қарши ўйнаганман, шунинг учун ҳам ўзимда куч борлигини ҳис қиляпман.

- Ўзбекистон олий лигасида ўйнашни хоҳлайсизми?

- Менимча, агар иккинчи лигада ўйнасам, худди дўстларим билан ўйнагандек бўлади. Мен бу ерда 8х8 ҳаваскорлар лигасида ўйнаяпман - у ердаги кўплаб футболчилар иккинчи лига клубларида ўйнашади. У ерда ўйнаб, зўрға пул топасиз. Лекин, яна айтаман, мен ўз олдимга бундай мақсад қўйганим йўқ. Мен шунчаки синаб кўрмоқчиман, бу режам амалга ошса, ажойиб бўлади. Агар режам амалга ошмаса, мен бошқа иш қиламан.

- Ижтимоий тармоқлардаги обуначиларингиз учун контент яратасизми?

- Ҳозирча бироз чалкашлик бор. Лекин Россияда ҳам кўп суратга тушмадим, асосан саёҳатлардан влоглар. У ерда YouTube да футбол контенти бозори тўйинган, аммо бу ерда бозор камроқ. Шунинг учун мен нимадир ўйлаб топаман. Балки профессионал футболчилар, блоггерлар билан нимадир суратга олишга ҳаракат қиларман. “Амкал” мухлислари аллақачон влогни олиб ташлашимни илтимос қилишган, аммо ҳозирча кучимни, фикримни тўплаганим йўқ. Мен бир кун билан яшайман ва узоқни режалаштирмайман.

Николай Егоричев суҳбатлашди

Самандарбек таржимаси

Тез орада суҳбат видеоинтервью кўринишида эътиборингизга ҳавола қилинади

"Амкал" футболчиси, ўзбекистонлик Олег Дражжук билан ноодатий интервьюни томоша қилинг