1. Нега "Мадрид" МФП (молиявий фэйр-плей) ҳақида ўйлаб ҳам ўтирмаяпти?

Шу йилнинг 1 июль куни МФПнинг навбатдаги даври ўз якунига етади. Яъни унгача амалга оширилган барча трансферлар молиявий томондан 2018/19 йилга алоқадор бўлади. Аввалги трансфер ойнасида "Реал" катта ҳаражат қилмасликка қарор қилди ҳамда дарвозабон, ҳимояга Одриосола ва ҳужумга Марианонинг хариди билан чекланди. Лекин шу ўринда биргина Роналдунинг трансферидан 100 млн евро ишлаб олди. МФП формуласи эса айнан шу нарсани, яъни клуб ўзи ишлаб топаётган пулидан унча кўп бўлмаган суммани сарфлашини кўзда тутади. ФИФА шу йўл билан "бойвоччалар" футболдаги соғлом рақобатга салбий таъсир ўтказмаслигини таъминлашга ҳаракат қилмоқда. Аммо, лекин, бироқ... Бу ҳозирча унчалик ҳам иш бермаяпти. Сабаби, Неймар билан боғлиқ вазиятда клуб ва футболчи айёрона йўл тутади ва худди ўйинчи трансфер ҳуқуқини ўзи сотиб олгандек расмийлаштирди.

"Мадрид" эса майдонда ҳам, унинг ташқарисида ҳам қонунга риоя қилишга ҳаракат қилмоқда. "Қироллик клуби" сотган футболчилари трансферидан тушган маблағдан 100 миллион евро кўпроқ ишлатиши мумкин. Бу шуни билдирадики, "Реал" айтайлик 5 футболчисини умумий 300 млнга сотса, бемалол янги футболчиларга 400 млндан кўп бўлмаган маблағни молиявий йил давомида сарфлаши мумкин. Бу жиҳатни инобатга олган ҳолда, клублар ҳаражатларини ва катта трансферларни молиявий ҳисобда бошқа-бошқа йилларда амалга ошириши мумкин. Шу сабабли, "Мадрид" ҳеч хавотир олмай навбатдаги "галактико"ни 1 июль куни харид қилиши мумкин. Футболчи трансферига зарур бўлса, 200 миллион евро ҳам сарфланаверади.

Шу ўринда, "қаймоқранглилар" қолган ярим ой ичида ўзларининг бир нечта футболчиларини сотишлари ҳам зарур. Азар, Йович, Менди ва Милитао "Реал"га 260 млн еврога тушди. Родриго-чи дейишга шошилманг. Клубнинг ашаддий мухлислари яхши биладилар: клуб бразилиялик ёш иқтидорга анча олдин "совчи" жўнатиб, ишни пишитиб қўган эди. Молиявий фейр-плей қоидаларини бузмаслик учун 16 кун ичида 60-70 млнлик футболчи сотиш талаб қилинади. Трансфер бозоридаги бугунги нархларни ва "Қироллик клуби" таркиби, ижарадаги футболчиларни инобатга олсак, бу унчалик ҳам қийин бўлмайди. Хабарларга қараганда, Рауль Де Томас (25-30 млн), Тео (20-25 млн), Эдегор (15-20 млн), Борха (20-25 млн), Льоренте (35-40 млн), Регилон (10-15 млн) ва яна бир қатор футболчи Зиданнинг янги мавсум режаларидан жой олмаган.

2. Нега "Реал" 1-2та "галактико"ни ўтган мавсум олиб келмади?

Барчаси оддий. Кўп танқид қилинса-да, Перес вазиятни таҳлил қилиб кўрди ва узоқни ўйлаб иш тутди. Айнан ўша молиявий йилда Винисиус ва Родриго (90 млн) сотиб олинган, жамоа таркиби бир қарашда ўша ҳоли билан ҳам етарлича кучга эгадек кўринганди. Шунинг учун, Флорентино бир мавсум ёш иқтидорлар ва ўзининг тажрибали футболчилари ҳисобига натижага эришишни кўзлаганди. Эътибор берган бўлсангиз, Зидан одатда ёш иқтидорлардан кўра, тажрибали футболчиларга кўпроқ ишонч билдирди ва бу борада қандай йўлни маъқул топади, шу мавсум кўриб билиб оламиз. "Реал" хусусан Перес эса охирги вақтларда нафақат футболчининг клуб имижи учун қанчалик мос келиши, балки ёшига ҳам эътибор бермоқда. Яқинда жамоага қўшилганлар - Йович, Милитао ва Менди ҳам агар жиддий жароҳатлар бўлмаса, ҳали узоқ вақт тўп тепишлари турган гап. Азар жуда узоқ давом этган музокаралардан сўнг "Реал"га кўчиб ўтди. Устига-устак "Челси" бир трансфер ойнасида бирданига икки юлдузи Куртуа ва Азарни "қаймоқранглилар"га бериб қўймасди.

3. "Сантьяго Бернабеу" таъмирига эса анчагина пул сарфланяпти...

Переснинг ашаддий душманлари бир ярим йилдан бери стадионнинг қайта таъмирланишига жуда катта маблағ сарфланаётгани — сифатли трансферлар амалга оширишда тўсқинлик қилишини таъкидлашмоқда. Бироқ президент буни ҳам эътиборидан четда қолдирмаган. Клуб стадион реконструкцияси билан шуғулланувчи компания "Янкиз" ва "At&T" билан келишувга эришган. Унга кўра, компаниялар "Бернабеу"нинг йиллик фойдасини 125-150 млн еврогача кўтаришни ваъда қилишган. Яқинда энг қиммат футбол бренди сифатида тан олинган "Реал Мадрид"га "Bank of America" ва "JP Morgan" 2.5% устама ҳақи билан қайтариш эвазига 575 млн евро кредит беришга рози бўлган. "Реал" кредитни 30 йил давомида бўлиб-бўлиб тўлайди (шунда йилига 25 млндан тушар экан). Янги "Сантьяго Бернабеу" эса биринчи ўйинни 2022 йил кузида қабул қилиши режалаштирилган.

Қисқароқ қилиб тушунтирганда, 2023 йилдан 5-6 баробар кўпроқ пул топишни бошлаган стадиони учун йилига 25 млн евродан кредит тўлаб боради. Шу тариқа, "Сантьяго Бернабеу"нинг таъмирланишига қанчалик кўп маблағ кетаётган бўлмасин, якунда арена клубга катта фойда келтиради ва трансферларга умуман салбий таъсир кўрсатмайди.

Хулоса

Флорентино Перес 2018/19-йиллар мавсумидаги омадсизликка қарамай, исталган президентга мастер-класс ўтиб берди. "Реал" стадионининг номини ҳам сотмади, араб шайхларига ортиқча "қуллуқ" ҳам қилмад. Аммо шунда ҳам, молиявий ахволини яхшилаб боряпти. Бюджетнинг тақсимланиши ва молиявий ўсиш томондан ҳеч бир клуб "Мадрид"га тенглаша олмайди. Дон Флорентино қанчалик узоқни кўра олганини вақт кўрсатади, албатта. Лекин бугунги кунда кўраётганимиз, "Реал Мадрид" амалга ошираётган ишлар, трансферлар клуб янги ғалабалар томон боришга жиддий бел боғлаганини англатмоқда.

Нозима Зарипова таржимаси

Флорентино Пересдан мастер-класс!