Бу йўлда уларнинг кўпчилиги хорижлик футболчилар хизматидан ҳам фойдаланишга қарор қилди. Эътиборлиси ҳар клубда легионер ўйинчилар рўйхатдан ўтказилган. Футболда легионер маҳаллий ўйинчидан бир бош устун бўлиши керак деган гап бор. Хўш, бу йил ўз омадини юртимизда синаб кўришга аҳд қилган чет эллик ўйинчиларнинг ҳаммаси ҳам ўзимизнинг қора кўзлардан устунлик қила оладими Шунингдек бир неча йиллардан буён ПФЛ хорижлик футболчилар учун қўйиб келаётган талабга аслида улар тўла мос тушадими? Келинг яхшиси қуйида бу йил айнан кимлар чемпионатимизда ўйнашга қарор қилганини кўриб чиқамиз.

“Бунёдкор”
1. Сергей Симоненко (12.06.81), Украина
2. Сато Минори (02.03.91), Япония
3. Олександр Пишур (29.01.81), Украина
4. 16. Карлес Кото (11.02.88), Испания

“Бунёдкор” мураббийлар штаби легионерлар борасида омадли трансферларни амалга оширди дейиш мумкин. Хусусан марказий ҳимояда Хайрулла Каримов учун битта муносиб шерик керак эди. Шу боис унинг олдига украиналик Сергей Симоненко олиб келинди. Бу футболчи асосий таркибга муносиб эканлигини бир неча ўй
инларда амалда исботлади.

Трансфер ойнаси ёпилаётган бир пайтда “қалдирғочлар” кутилмаганда япониялик футболчини ўз сафига қўшиб олди. 23 ёшли Сато Минорининг имкониятларига ҳозирча шошилинч хулоса бермай турганимиз маъқул.
Олександр Пишур ҳақида ортиқча изоҳ шарт бўлмаса керак. Бўйдор ҳужумчи мана иккинчи йилдирки, “Бунёдкор” шарафини ҳимоя қилиб келмоқда. Унинг жамоаси муваффақиятларига қўшаётган ҳиссаси катта бўлмоқда дейиш мумкин.

“Локомотив”
1. Евгений Гоголь (20.01.86), Россия
2. Андрей Кожокарь (21.01.87) Молдова
3. Вячеслав Шевченко (30.05.85), Украина
Жорий мавсумга Ҳаким Фузайлов қўли остида тайёргарлик кўрган “темирйўлчилар” сафига ҳам 3та хорижлик футболчи жалб этилди. Аниқроғи ўтган йили ҳам “Локо” шарафини ҳимоя қилган Евгений Гогольдан ташқари яна икки нафар хорижлик футболчи олиб келинди. “Локо”нинг барча легионерини маҳаллий ўйинчилардан бир бош устун деб бўлмайди. Ўзимизнинг футболчилар билан уларнинг савияси тенг бўлса тенгки асло юқори эмас. Мисол учун эътибор бераётган бўлсангиз Вадим Абрамов марказий ҳимояда Гогольдан кўра Бобурбек Йўлдошевдан фойдаланишни афзал билмоқда.

Андрей Кожокарь мисолида фикрларимизни давом эттирадиган бўлсак, бу футболчини ҳам Дилшод Жабборов, Лутфулла Тўраев ҳамда Фозил Мусаевлардан бир калла юқори деб бўлмайди. Бизнингча мураббийлар бу икки легионер билан давралар оралиғида хайрлашса ҳам керак.
“Сўғдиёна” билан ўтган учрашувдан кейин бош мураббий Вадим Абрамов украиналик ҳужумчи Шевченко ҳақида илиқ фикрларни билдириб ўтди. Бу футболчи имкон қадар жамоага нимадир беришга интилмоқда. “Темирйўлчилар”нинг бошқа бир ҳужумчиси Фарҳод Тожиевнинг тўлиқ ўз формасига кириб олмагани учун ҳам бизнингча Шевченконинг хизматидан фойдаланилмоқда. Ажаб эмас яқин орада Тожиев ҳам бирин кетин голлар уришни бошлаб юборса. Шундагина легионер ҳужумчининг қандай имкониятга эга эканлигини билиб олиш мумкин бўлади.

“Насаф”
1. Артур Геворкян (22.11.84), Туркманистан
“Насаф” устози Рўзиқул Бердиев бу йил таркибни ёшартиришга катта эътибор қаратди. Шунингдек мураббий легионерлардан кўра маҳаллий ўйинчиларга кўпроқ ишонди. Шу сабабли ҳам хорижликлардан биргина Артур Геворкян бор холос. Бир неча йиллардан буён “Аждарлар” сафида ўйнаб келаётган бу футболчини ҳеч иккиланмай айтиш мумкинки, маҳаллий йигитлардан устун. Жамоанинг ўйини кўпроқ Геворкянга боғлиқ деса ҳам бўлади.

“Пахтакор”
1. Боян Миладинович (24.04.82), Сербия
2. Кахи Махарадзе(20.10.87), Грузия
“Пахтакор” легионерларни танлашда камдан-кам хато қилади. Миладинович билан Махарадзе “шерлар” сафига бу йил келиб қўшилгани йўқ. Уларни бемалол айтиш мумкинки, таркибдаги ёшларга тажрибаси асқотмоқда. Футболда азарт кўп холларда фойда келтиради. “Пахтакор”нинг айнан ушбу икки легионерида азарт бор. Шунинг учун ҳам улар ёшларни ғалаба учун ортидан эргаштира олади.

“Олмалиқ”
1. Мақсатмурот Шомуродов (06.05.84), Туркманистан
2. Дарко Станоевич (12.04.87), Сербия
3. Шакер Зуаги (10.01.85), Тунис
4. Александр Алемпиевич (25.07.88), Сербия
Бу йилги мавсумда медаллар учун курашиши таҳмин қилинаётган “Олмалиқ” легионерлар борасида 3+1 лимитидан тўлиқ фойдаланишга қарор қилди. Мақсатмурод Шомуродов билан Дарко Станоевич жамоа таркибида бир неча йиллардан буён ўйнаб келаётган бўлса, бу йил уларнинг сафига Шакер Зауги ва Александр Алимпиевич келиб қўшилди. Эътиборлиси уларнинг иккиси ҳам айни футбол ўйнайдиган ёшда. Яъни 30га ҳам кирмаган ўйинчилардир. Игорь Шквириннинг легионерлар танлашда қанчалик билимга эга эканлигини мавсум мобайнида билиб оламиз.

“Бухоро”
1. Георгий Квесиешвили (01.12.85), Грузия
2. Предраг Вуйович (20.08.83), Черногория
3. Виталий Пламадела (21.01.85), Молдова
Бу йил Эдгар Гесс бошқарувига ўтган “Бухоро” ҳам узоқ жорижлик футболчилардан фойдаланишга қарор қилди. Ҳимоячи Георгий Квесиешвили “Бухоро” учун илгари ҳам ўйнаган. Марказий ҳимоячини маҳаллий ўйинчилардан у қадар устун дейиш қийин. Лекин унда етакчилик хусусияти мавжуд. Керак пайтда жамоаси учун бир неча бор гол урганини кўрганмиз.

Черногориялик Вуйович бундан бир неча йиллар олдин айнан Эдгар Гесс қўли остида “Шўртан”да ўйнаганди. ОФК Кубогида Вуйович яхши таассурот қолдирганди. 31 ёшли ўйинчидан бу йил ҳам юқори савиядаги ўйин кутиб қоламиз.
Бухороликларнинг Молдовиялик яна бир легионери Пламаделанинг ўйини борасида шахсан мен ҳозирча тайинли фикр билдирмайман. Чунки бу футболчининг ўйинини шу кунгача кўрганимиз йўқ. Мавсум мобийнид бунга жавоб топамиз.

“Металлург”
1. Александр Ковалёв (24.09.86), Россия
Россия фуқаролигини қабул қилган Ковалёв кўп йиллардан буён мамлакатимиз жамоалари таркибида ўйнаб келмоқда. Шу кунгача Саша “Металлург”дан ташқари “Насаф”ва “Бунёдкор”клубларида ўйнаганини мухлислар яхши эслашса керак. Шу орада у қисқа фурсат Россия биринчи дивизионида ҳам ўйнаб қайтди. Чап қанот ҳимоячисининг асл жойи бу “Металлург” эканлигини аълоҳида таъкидлаш жоиз.

“Динамо”
1. Андрей Мельничук (14.11.78), Украина
Самарқандликлар таркибида бир неча йиллардан буён ўйнаб келаётган ушбу посбон барчада ижобий таассурот қолдираётган кам сонли легионерлардан биридир. Украиналик футболчи ҳар гал “Динамо”нинг асосий таркибидан ўрин эгаллаб келиш билан бирга сардорлик масъулиятини ҳам бажариб келмоқда. Бош мураббий Равшан Ҳайдаров ҳам доим Мельничук тўғрисида илиқ фикрларни билдириб келаётгани ҳам сўзимизга исбот бўла олса ажаб эмас.

“Нефтчи”
1. Игорь Петкович (03.09.83), Сербия
2. Александру Оника (29.07.84), Молдова
3. Левани Гвазава (08.07.80), Россия
“Нефтчи”ни Юрий Саркисян бошқарган кезларда хорижлик футболчиларга таркибдан жой йўқ эди. Асосан маҳаллий йигитлар ҳисобига иштирок этиб келган фарғоналиклар бу йил легионерлар чекловидан фойдаланишни маъқул топди. Уларнинг орасида Александру Оника ҳақида ижобий фикр билдириш мумкин. Марказий ярим ҳимояда етакчиликни ўз қўлига олишга интилаётган молдавиялик ушбу легионер маҳаллий футболчилардан устун бўлмасада, унинг тажрибаси жамоага асқотиши тайин.

Левани Гвазавага кўпчилик омадли ҳарид сифатида қарамоқда. Фаолияти давомида номдор клублар сафида ўйнаган Гвазава ҳозирча тўлиқ жамоа ўйинига мослашиб кетганича йўқ. Шунинг учун ҳам унинг имкониятларини баҳоламай турган маъқул. Лекин ўзининг аниқ тўп узатишлари билан “Пахтакор”га қарши учрашувда Левани кўпчиликни эътиборини тортди.

Юртимиздаги дастлабки мавсумини “Машъал”да бошлаган Игорь Петкович ўша пайтда кўпчиликда яхши таассурот қолдирганди. Буни “Олмалиқ” устози Игорь Шквирин ҳам назардан четда қолдирмаган холда Петковични жамоаси сафига қўшиб олди. Аммо сербиялик футболчи у ерда “Машъал”дагидек кутилган ўйинни кўрсата олмади. Бу йил эса “Нефтчи” таркибига келиб қўшилган Игорьни бироз вазни оғирлашганини кўриш мумкин. “Пахтакор”га қарши баҳсда бош мураббий уни ўзи учун ноодатий бўлган чап қанот ҳимоясида ўйнатди. Илгари Петкович асосан ўнг қанот ярим ҳимоясида ҳаракат қилгани учунми шу куни у ҳимояда ўзини кўрсата олмади. Балки бунга бироз вақт керакдир. Лекин бугунги кунда сербиялик ушбу легионерни маҳаллий ўйинчилардан устун дейиш нотўғри бўлади.

“Сўғдиёна”
1. Александр Меленчук (20.03.79), Молдова
Даврон Файзиевнинг жамоада ишонган футболчиларидан бири бу сўзсиз Александр Меленчукдир. Бой тажрибага эга бўлган молдовиялик посбон жамоада ўйнаш билан бир қаторда ёш дарвозабонларни ҳам шуғуллантириб келмоқда. Бемалол айтиш мумкинки Меленчук легионер сифатида ўзини оқламоқда.

“Навбаҳор”
1. Юрий Рижко (10.10.89), Беларусь
Жорий мавсум таркиби деярли янгитдан тузилган “Навбаҳор” легионерлар лимитидан фойдаланишга қарор қилди. Тан олиш керак охирги йилларда наманганликлар таркибига юқори савиядаги хорижлик ўйинчила келишмай қўйганди. Беларуссиялик Юрий Рижкони ўтган йили Тачмурод Агамуродов “Бухоро”га таклиф этганди. Ярим мавсум ушбу жамоада ўйнаган марказий ҳимоячи бу йилги чемпионатда “Навбаҳор” учун тер тўкмоқда.

“Қизилқум”
1. Владимир Шишелов (08.11.79), Россия
Ўз вақтида миллий терма жамоамиз сафида ўйнаган Владимир Шишелов бу йил яна юртимизда ўйнашга қарор қилди. Асли навоийлик бўлган ушбу ҳужумчидан жамоа раҳбарлари ва мухлисларнинг умиди катта. Тезкор футболчилар тоифасига кирадиган Володя “Қизилқум”га қанчалик фойда келтиришини вақт кўрсатади.

“Машъал”
1. Андрей Деркач (28.05.85), Украина
Муборакликларнинг охирги йилларда хорижлик ўйинчиларни танлашда унчалик ҳам омади чопмаяпти. Александр Хомяков қишки йиғинлар чоғида бир қатор легионерларни синовдан ўтказди. Улардан биргина Андрей Деркач олиб қолинди холос. Марказий ярим ҳимояда ҳаракат қилаётган украиналик ушбу футболчини маҳаллий ўйинчилардан бир бош устун дея олмаймиз. Балки унга бироз вақт керакдир. Лекин муборакликлар таркибида қатор истеъдодли ёшлар турганда легионерлар хизматидан фойдаланиши бироз ғалати туюлмоқда. Аминмизки кейинги учрашувларда мураббий Деркачни ўрнига бошқа бир маҳаллий футболчини туширса, украиналик легионернинг ўрни у қадар билинмайди.

“Андижон”
1. Сергей Доценко (06.09.87), Украина
2. Алексей Касьян (10.01.87), Молдова
3. Виктор Расков (08.05.84), Украина
Бу йил “Андижон”нинг молиявий имконияти яхши эмаслигини бир неча бор ўз чиқишларида таъкидлаб келган Азамат Абдураимов шунга қарамай легионерларни таркибга жалб эта олди. Жамоанинг бир нечта ўйинларини кузатган холда шуни айтиш мумкинки, легионерлар маҳаллий йигитларнинг савияси билан бир хил. Мисол учун марказий ҳимояда Сергей Доценконинг ўрнида андижонлик Даврон Турсунов бемалол ўйнаб кета олади. У бўйдор Раҳим Қодиров билан ажойиб тандем хосил қилишига ишониш керак. Шунингдек чап қанот ҳимоясида Алексей Касьяннинг ўрнини 20 ёшли Жавлон Мирабдуллаев билинтирмаслиги аниқ.
Виктор Расковнинг ҳаракати эса маҳаллий мухлисларда умуман ижобий таассурот қолдирмади. Ҳужумчи сифатида олдинги чизиқда ниманидир қойиллата олмаётган футболчининг ўрнида маҳаллий ўйинчиларни синаб кўриш фойдадан холи бўлмасди.

Умумий айтганда бу йил 29 нафар хорижлик футболчи фаолиятини чемпионатимизда ўтказишга қарор қилган.

Қайси давлатдан нечта?
Украина - 7та.
Молдова - 5та.
Сербия - 4та.
Россия - 4та.
Туркманистон – 2та.
Грузия – 2та.
Черногория – 1та.
Тунис - 1та.
Белоруссия – 1та.
Япония – 1та.
Испания -1та.

Исломбек РУСТАМБЕКОВ.

Легионерлар ПФЛ талабига жавоб берадими?